Meditatie

Uit Protestants Kerknieuws 29 november 2024

15 2024 Afbeelding

'De hoop en verwachting van Maria

N.a.v.: Advent
Afbeelding: L'Annonciation. fresco in Jeantes (Noord-Frankrijk) van schilder Charles Eyck (1962)

In de Adventsperiode zullen we haar naam weer vaak horen klinken: Maria, de moeder van onze Heer. In de traditie draagt zij vele namen. Ook zijn er door de eeuwen heen tal van beelden van haar gemaakt. Zij betekent veel voor vele gelovigen. Van oudsher voor rooms-katholieken, maar zij krijgt ook steeds meer een plek - terug - in de protestantse traditie. Denk bijvoorbeeld aan het boek ‘Maria, icoon van genade’ van de protestantse theoloog Arnold Huijgen. 

In een van de verpleeghuizen waar wij werken als geestelijk verzorgers, vertelde een bewoner - van protestantse huize - dat Maria veel voor hem betekent: ‘Het zit hem in de moederliefde die Maria uitstraalt. Die heb ik mijn hele leven moeten missen, omdat ik mijn moeder al heel jong heb verloren.’ In deze uitspraak komt Maria naar voren als een liefdevolle en zorgzame moeder, die er altijd voor je is. Zo staat zij dicht bij onze menselijke belevingswereld, zeker als we erbij betrekken dat het moederschap van Maria niet over rozen ging. Allereerst vanwege haar bijzondere zwangerschap: om als ongetrouwde vrouw in verwachting te raken door de Geest moet moeilijk zijn geweest, want wat zouden de mensen wel niet denken? Het bracht ook Jozef in een lastig parket. 
Kort na Jezus’ geboorte kreeg Maria al te horen dat zij ‘als door een zwaard doorstoken’ zou worden vanwege dit kind. Zij moest accepteren dat Jezus de weg van zijn hemelse Vader moest gaan. Zo waren zijn ouders Hem op twaalfjarige leeftijd kwijt in de tempel. Later moest Maria Jezus de ruimte geven toen Hij water in wijn veranderde in Kana, en uiteindelijk moest deze moeder het lijden en sterven van haar zoon aan het kruis meemaken. Maar in al die situaties was Maria bij Hem in de buurt. Zo komt Maria ons in de Bijbel nabij als een moeder door dik en dun. 

In de Adventstijd, de tijd van verwachten en uitzien naar de komst van God in ons midden, is het mooi om stil te staan bij de manier waarop Maria God vol hoop en geloof ontvangt in haar leven. Als de engel Gabriël haar vertelt dat zij de moeder zal worden van de langverwachte Messias, stemt zij volmondig in: ‘De Heer wil ik dienen: laat er met mij gebeuren wat u hebt gezegd.’ 

Maria laat de Geest niet alleen over zich heenkomen, maar zij weet zich geroepen en wil vol overgave meewerken aan het heil dat God aan deze wereld wil schenken. Des te ontroerender is de Lofzang van Maria, het Magnificat, door Maria gezongen nadat haar nicht Elisabeth haar en het kind in haar schoot heeft gezegend (Lucas 1: 46-55). Dit loflied speelt een belangrijke rol in de kloostertraditie en is ook daarbuiten regelmatig te horen, bijvoorbeeld in de vespers in de Goudse Sint-Janskerk op woensdagavond. In het Magnificat overstijgt Maria haar eigen tijd en situatie en getuigt zij van een hoop die diep geworteld is in Gods trouw. Maria bezingt met vreugde dat God haar ondanks haar ‘nederige staat’ opneemt in zijn grootse plan. God ziet juist naar de geringen in plaats van naar de aanzienlijken: ‘Heersers stoot Hij van hun troon en wie gering is geeft Hij aanzien’. 
Zo zal het ook zijn in Gods rijk van vrede en gerechtigheid. De komst van de Messias, waar Maria vol verwachting naar uitziet, is het begin van die ommekeer. 

Dit is ook een boodschap voor ons vandaag. In een tijd waarin onrecht en ongelijkheid soms overweldigend lijken, mogen we blijven vertrouwen op Gods belofte van een hoopvolle toekomst en ons optrekken aan Maria’s geloof dat God de verhoudingen ten goede keert. We mogen daarin ook lezen dat God ook in onze tijd mensen uitnodigt zich in te zetten voor zijn koninkrijk, ondanks de twijfels die we soms hebben, de zorgen en de gebrokenheid in het leven. 
Laten wij deze Advent met dezelfde vreugde en verwachting leven als Maria en uitzien naar Jezus als het Licht voor onze wereld. Laten wij ons hart openen voor de vreugde en hoop van Kerst: God is met ons, Hij keert dingen ten goede, en zijn trouw houdt nooit op. 

Mw. Jacqueline Koffijberg en Martine Versteeg